Zmiany w wersji 10
Nowe opcje w programie Surfer 10 to przede wszystkim wprowadzenie układów współrzędnych geodezyjnych do tworzonych map, opcjonalna instalacja w wersji 32 lub 64-bitowej oraz dodanie okna Property Manager, dającego łatwiejszy dostęp do parametrów modyfikowanego obiektu mapy. Poniżej dostępne są wszelkie szczegóły na temat tych i innych zmian wprowadzonych w wersji 10.

• Układy współrzędnych geodezyjnych
  
  Układ warstwowy mapy pozwala łączyć w jednej wizualizacji mapy wykonane na bazie siatki griddingu z mapami bazowymi oraz mapami punktowymi. Mapy bazowe najczęściej przedstawiają granice obszarów lub różnego rodzaju obiekty liniowe typu sieć rzeczna, drogowa, itp. Mapy punktowe w formie mapy zwykłej lub klasyfikowanej przedstawiają najczęściej położenie punktów danych wejściowych lub dowolne inne obiekty, których położenie na mapie jest istotne dla prezentacji.
  
  Wprowadzenie współrzędnych geodezyjnych wiąże się z ustaleniem określonego systemu rzutowania (Projection System) oraz przyjęciem określonego układu odniesienia (Map Datum).
  
  Surfer 10 dla każdego z tych trzech składników mapy wprowadził możliwość operowania geodezyjnym układem współrzędnych. Każda warstwa mapy może zawierać dane w innym układzie współrzędnych. Są to tak zwane Source Coordinate System. Mapa jako całość może mieć przypisany swój własny układ współrzędnych, który określany jest terminem Target Coordinate System i może on być inny od każdego z układów współrzędnych poszczególnych składników mapy. W trakcie tworzenia wizualizacji wszystkie układy współrzędnych są transferowane do układu w jakim ma być przedstawiona całość prezentacji.
  
  W wielu miejscach programu dostępna jest teraz opcja Assign Coordinate System. Ponieważ układ współrzędnych może być przypisany do danych XYZ, siatki wartości oraz mapy, opcje te są dostępne w menu arkusza danych w pozycji Data, w pozycji Grid menu okna edycji mapy oraz na zakładce Coordinate System w oknie managera własności obiektów.
  
  
  
  
  
  Rysunek pokazuje wielowarstwową mapę, która jest sporządzona w układzie WGS 84. Dwie mapy bazowe i podkład z mapy typu Image były wykonane w innych układach współrzędnych.
  
  
• Dualność wersji instalacyjnej
  
  Program Surfer 10 w pakiecie instalacyjnym zawiera dwie niezależne wersje, przystosowane do instalacji w systemie operacyjnym Windows 32-bitowym lub 64-bitowym. Program instalacyjny wykrywa rodzaj systemu operacyjnego i w środowisku Windows-32 instaluje wersje 32-bitową, zaś w systemie 64-bitowym pozostawia wybór użytkownikowi, która z wersji ma być zainstalowana. w tej sytuacji rekomendowana jest wersja 64-bitowa.
  
  Jedną z ważniejszych cech systemu 64-bitowego jest poszerzenie przestrzeni adresowej, co w przełożeniu na język użytkownika programu Surfer oznacza na przykład możliwość operowania większymi plikami i tworzenia większych siatek wartości.
  
  Częstym przypadkiem w wersji 9 i wcześniejszych była sytuacja kończąca się komunikatem pokazanym na rysunku poniżej.Miało to na przykład miejsce przy próbie tworzenia siatki wartości o dużej liczbie węzłów. Surfer obliczał ile pamięci operacyjnej potrzebuje na zapamiętanie tej siatki i jeśli dostępna pamięć RAM była mniejszych rozmiarów, to generowany był komunikat pokazany poniżej. Do tego typu obliczeń program wykorzystywał zawsze jeden spójny blok pamięci, dlatego pewne zabiegi z usuwaniem zbędnych aplikacji w pamięci komputera pozwoliły przesunąć granicę wielkości siatki, która mogła być wyznaczana, ale nie były to znaczące zmiany.
  
  Algorytmy obliczeniowe programu Surfer nie ograniczały wielkości siatki wartości. Barierę stanowiły możliwości techniczne komputera, a wśród nich najważniejszą była granica przestrzeni adresowej systemów 32-bitowych.
  
  
  
  
  
  Ten komunikat w środowisku Surfer 10 nie szybko się pojawi. Przestrzeń adresowa komputerów 32-bitowych pozwala adresować 4GB pamięci, z czego praktycznie do wykorzystania pozostawało ok.3.25GB, gdyż zainstalowane w komputerze urządzenia też zajmowały pewną część przestrzeni adresowej. System 64-bitowy pozwala zaadresować przestrzeń 16 777 216 TB (terabajtów), co powinno być wystarczające. Bariera przestrzeni adresowej dalej istnieje, ale została przesunięta bardzo wysoko.
  
  
• Nowy manager zarządzający własnościami obiektów
  
  W wersji 10 programu Surfer poza managerem obiektów (Object Manager) istnieje manager własności obiektów (Property Manager). Po instalacji programu współdzielą one w interfejsie użytkownika przestrzeń po lewej stronie pola roboczego.
  
  Property Manager podobnie jak istniejący w poprzednich wersjach Object Manager może być wyświetlany lub ukryty, może być dostępny w wersji pływającej (floating)) lub dokowanej na obrzeżach pola roboczego (docking). Stosuje się do niego też mechanizm autoukrywania i unikalny system dokowania okien managerów, zastosowany w programie Surfer.
  
  Property Manager pozwala na podgląd atrybutów wybranego obiektu, bez konieczności każdorazowego otwierania okna edycji. Okno managera własności obiektów może być w sposób ciągly widoczne na ekranie i tylko wyświetlać będzie parametry tego obiektu, który zostanie wybrany w danej chwili.
  
  
  
  
  
  Wykaz parametrów w oknie managera zorganizowany jest w formie listy. Jeden wiersz odpowiada jednemu parametrowi. W prawej kolumnie wiersza znajduje się nazwa parametru, a lewa stanowi pole edycji jego wartości. Manager pozwala wyświetlać parametry w danej grupie, tak jak to pokazuje rysunek dla grupy General lub szczegółowy wykaz parametrów dla danej grupy może być ukryty, co ma miejsce dla grup Major Contour i Minor Contour. Program automatycznie aktualizuje obraz mapy po dokonanej zmianie w oknie managera własności obiektów. Nie ma konieczności klikania na przycisku OK lub Apply, aby zobaczyć jaki wpływ na wygląd mapy ma dokonana zmiana. Ułatwia to i przyspiesza proces edycji mapy.
  
  
• Matematyczne operacje na siatkach wartości.
  
  Procedura matematycznych operacji na siatkach wartości, dostępna w menu na pozycji Grid+Math została rozbudowana o dodatkowe możliwości, co przyczyni się do jej większej użyteczności. Operacje wykonywane za pomocą tej procedury są często stosowane w procesach wizualizacji danych, gdyż pozwalają osiągać dodatkowe efekty.
  
  
  
  Kliknij aby powiększyć
  
  
  Pokazany rzut na płaszczyznę jest rzutem linii przecięcia się dwóch powierzchni pokazanych powyżej. Efekt ten osiągnięto przez operacje matematyczne na siatkach wartości opisujących każdą z powierzchni.
  
  Modyfikacje w wersji 10 programu pozwalają wykonywać operacje na większej liczbie siatek (w wersjach poprzednich w obliczeniach mogły uczestniczyć tylko dwie siatki), a równanie matematycznej transformacji jest zapamiętywane i zostaje zachowane do następnych sesji programu.
  
  
  
  Kliknij aby powiększyć
  
  
  W operacji może brać udział dowolna liczba siatek wartości. Do wykazu siatek biorących udział w operacji matematycznej mogą być dodawane nowe i usuwane istniejące siatki. Każda siatka ma przypisany symbol zmiennej (A, B, C, ...), która może być argumentem w definiowanej w polu edycji operacji matematycznej. Pole edycji stanowi listę wyboru zapamiętującą ostatnie wykonywane operacje.
  
  Rysunek powyżej pokazuje jeszcze jedną użyteczna zmianę wprowadzoną w wersji 10. Dla każdej siatki biorącej udział w operacji matematycznej można określić jak mają być traktowane znaczniki braku wartości w węźle siatki. Kolumna Blank Handling pozwala wybrać czy węzły te mają dla tej siatki dalej pozostać węzłami bez wartości liczbowej, czy ma im być przypisana wartość, która jest podawana w kolumnie Remap Value.
  
  
• Przywrócenie operacji Overlay Map
  
  Wersja 9 programu Surfer zmodyfikowała proces nakładania map w celu utworzenia jej wielowarstwowej struktury. Funkcję Map + Overlay Map zastąpił mechanizm Map + Add, który do istniejącej mapy pozwalał dodawać kolejne obiekty, w tym przede wszystkim nowe warstwy mapy. Mechanizm ten był bardzo wygodny w użyciu i pod naciskiem użytkowników programu, producent zdecydował o jego przywróceniu.
  
  
  
  Kliknij aby powiększyć
  
  
  Cztery mapy pierwotne bazujące na odpowiednich danych, po ich nałożeniu utworzą jedną mapę izolinii, w której każdy ze składników znajdzie się na odpowiednim miejscu, tak jak to wynika z ich współrzędnych.
  
  
  
  Kliknij aby powiększyć
  
  
  Aktualnie funkcjonują w programie oba mechanizmy nakładania map. Mechanizm nowy często prowadził do powstawania pustych układów współrzędnych, gdy warstwa mapy była przenoszona techniką drag-and-drop do innego układu współrzędnych celem ich scalenia. W wersji 10 ten mankament został usunięty. Jeśli po przeniesieniu obiektów do innego układu współrzędnych stary układ pozostanie pozbawiony obiektów, to jest automatycznie usuwany z rysunku.
  
  
  
  
  
  Mapa izolinii z rysunku w prawym, górnym rogu została techniką drag-and-drop przeniesiona do mapy w prawym dolnym rogu, celem ich nałożenia. Po mapie pierwotnej został pusty układ współrzędnych. W takiej sytuacji w wersji 10 pusty układ współrzędnych zostanie automatycznie usunięty z projektu.
  
  
• Wydobywanie danych źródłowych z mapy
  
  Często bywało tak, że zachował się rysunek mapy w pliku srf, a dane źródłowe w formie siatki wartości gdzieś przepadły. Awaria komputera, uszkodzony plik, nieumyślne skasowanie sprawiały, że trudno było wrócić do danych źródłowych, aby wprowadzić modyfikacje.
  Podobna sytuacja mogła mieć miejsce w przypadku mapy punktowej lub jej wersji klasyfikowanej. Źródłowe dane punktów z pliku XYZ zaginęły, a konieczna jest modyfikacja mapy. Następowało w tych przypadkach przeszukiwanie różnych danych archiwalnych, aby korekty mogły być wprowadzone.
  
  
  
  
  
  
  W oknie managera własności obiektu, jeśli zaznaczona została np.mapa izolinii, jak na rysunku powyżej, dostępna jest ikona w formie dyskietki. Ikona opatrzona jest etykietą Save grid i kliknięcie na niej pozwala zapisać plik siatki wartości, który był podstawą utworzenia mapy.
  
  Podobnie ma się sytuacja gdy elementem wybranym jest warstwa zwykłej mapy punktów (Post Map) lub w opcji klasyfikowanej z podziałem punktów na klasy (Clased Post Map).
  
  
  
  
  
  W tym przypadku w oknie Property Manager na zakładce General w sekcji Data Filename znajduje się ta sama ikona z etykietą Save File. Kliknięcie na niej pozwala zapisać plik danych XYZ, który jest bazą mapy punktów.
  
  
• Dwa tryby pracy przy modyfikacji mapy izolinii
  
  Mapa izolinii, jako najczęściej stosowana forma wizualizacji, dla wygody użytkowników została wyposażona w dwa tryby edycji poziomów izolinii. Teraz mapa ta ma domyślnie zaznaczony Fill Contours i wybraną paletę kolorów. Pierwsza postać mapy, po uruchomieniu procedury jej tworzenia, jest mapą wypełnioną kolorem, a okno managera własności umożliwia ustalenie wartości pierwszej i ostatniej izolinii oraz skoku ich wartości.
  
  
  
  
  
  Na zakładce Levels w sekcji General znajdują się najważniejsze parametry pozwalające sterować wyglądem mapy izolinii. Wszelkie dostępne w wersjach poprzednich programu szczegółowe parametry, typu legendy opisu izolinii czy znaczniki spadku wartości funkcji są dostępne po przełączeniu w tryb Advanced.
  
  Pierwszy wiersz w sekcji General na tej zakładce nazwany Level method pozwala zmienić tryb pracy tej zakładki. Po zmianie dostępne są edycyjne okna dialogowe znane z wersji 9 programu.
  
  
  
  
  
  Zakładka Levels zawiera teraz przycisk Edit Levels, który otwiera okno dialogowe znane z wersji poprzedniej.
  
  
• Wyróżnienie izolinii głównych i pomocniczych
  
  Aby wprowadzić rozróżnienie izolinii na główne i pomocnicze użytkownik wersji starszej musiał korygować ich wygląd. Nie było mechanizmu automatycznego identyfikowania izolinii jako główne i pomocnicze. Można było automatycznie ustawić na przykład większą grubość co piątej linii, ale nie funkcjonowały ona jako izolinie główne (Major Contour) i pomocnicze (Minor Contour).
  
  
  
  Kliknij aby powiększyć
  
  
  W oknie Property Manager w wersji 10 programu Surfer na zakładce Levels dostępne są dwie sekcje parametrów, pozwalające dobierać wygląd izolinii głównych i pomocniczych.
  
  
• Zmiany w procedurze digitalizacji
  
  W pozycji Map menu głównego w oknie edycji mapy dostępna jest pozycja Digitize. Pozwala on przenosić współrzędne punktów na mapie do okna tekstowego, gdzie współrzędne te są układane w kolejnych wierszach. Wpisywane są tam współrzędne punktu kliknięcia wskaźnikiem myszy na mapie.
  
  
  
  Kliknij aby powiększyć
  
  
  W wersji 10 z wykresu odczytywane są wszystkie trzy współrzędne x, y i z, podczas gdy digitalizacja w wersji 9 dotyczyła tylko dwóch współrzędnych x i y.
  
  System digitalizacji może być przełączany do trybu z wersji 9 programu i wtedy digitalizacji podlegać będą tylko dwie współrzędne x i y.
  
  Zawarta w oknie digitalizacji w menu pozycja Options jest również nowością w wersji 10. Pozwala ona między innymi przełączać tryb z digitalizacji dwóch na trzy współrzędne oraz zmianiać format zapisy liczb w oknie wyników digitalizacji.
  
  
• Zmiany w oknie parametrów procedury griddingu
  
  Okno doboru parametrów procedury griddingu nie uległo zmianie. Wprowadzono jednak ważne dla użytkownika nowości w jego funkcjonowaniu, szczególnie istotne podczas modyfikacji parametrów pracy procedury. Częstą praktyką jest analiza raportu griddingu, zanim użytkownik zdecyduje się na określoną wersję siatki, jeszcze przed wykreśleniem mapy.
  
  
  
  
  Na ogół eksperymenty polegają na doborze metody griddingu czy jej zaawansowanych parametrów. Niedogodność w wersjach wcześniejszych polegała na tym, że jeśli użytkownik ustalał własną geometrię siatki w sekcji Grid Line Geometry i wielokrotnie powtarzał obliczenia analizując raport griddingu, to każdorazowo po zmianie rodzaju algorytmu interpolacyjnego musiał wprowadzać te same parametry geometrii siatki, gdyż zmiana metody griddingu przywracała wartości domyślne. W wersji 10 ten mankament został usunięty i raz ustalona geometria siatki jest zapamiętywana dopóki okno dialogowe parametrów metody griddingu pozostaje otwarte.
  
  
• Zmiany w edycji filtru wykluczającego
  
  Filtr wykluczający dane dostępny jest w arkuszu danych w pozycji Data + Spatial Filter oraz z poziomu okna edycji parametrów procedury griddingu pod przyciskiem Filter Data. Jego rolą jest filtracja danych arkusza XYZ w celu wykluczenia punktów spełniających określone kryteria.
  
  
  
  
  Edycja filtru wykluczającego dokonywana jest w polu edycji Data Exclusion Filter. W wyrażeniu będącym kryterium filtracji mogły być użyte jedynie zmienne x, y i z, czyli trzy określone kolumny arkusza danych. W wersji 10 programu możliwe jest użycie też danych z dowolnej innej kolumny arkusza, dzięki czemu dane te też mogą mieć wpływ na procedurę wykluczania punktów z obliczeń. Daje to większą elastyczność w definiowaniu tego filtru.
  
  Dodatkową zmianą jest fakt, że pole edycji formuły filtru wykluczającego jest teraz listą wyboru, która zapamiętuje ostatnio zdefiniowane filtry i zachowuje je do kolejnych sesji programu.
  
  
• Odwrócenie palety kolorów
  
  Program oferuje szeroki zestaw palet kolorów, które mogą być użyte w definiowaniu gradacji kolorów różnych obiektów. Zestaw ten może być uzupełniany o palety własne użytkownika, gdyż program oferuje narzędzia do ich tworzenia.
  
  
  
  Kliknij aby powiększyć
  
  
  W wersji 10 do zestawu procedur edycji palet dodana został nowa opcja. Każda paleta może mieć odwróconą skalę kolorów. Rysunek powyżej pokazuje odwróconą paletę kolorów dla jednej z przecinających się powierzchni.
  
  
• Zmiany w oknie Grid Node Editor
  
  Okno Grid Node Editor jest jednym z trzech rodzajów okien roboczych w środowisku programu Surfer. Służy ono do otwierania plików regularnej siatki wartości, które domyślnie maja rozszerzenie grd. Jeśli w czasie wyboru w oknie otwierania plików zostanie wybrany plik z tym rozszerzeniem nazwy, to wyświetlany jest on w oknie Grid Node Editor.
  
  
  
  Kliknij aby powiększyć
  
  
  Rysunek powyżej pokazuje okno tego modułu z ukrytymi dzięki mechanizmowi autoukrywania oknami managerów, ich postać ukryta widoczna jest po lewej stronie pola roboczego.
  
  W centralnym polu okna symbolicznie pokazana jest siatka wartości. Zmiany w wersji 10 polegają na zróżnicowaniu symbolu węzła siatki w zależności od tego czy ma on przypisaną określoną wartość (znak +) czy też wartość węzła jest nieokreślona (Blanking Node) co symbolizuje niebieski znak x.
  
  
• Zmiany w procedurze łączenia siatek wartości
  
  Łączenie siatek wartości jest procedurą pozwalającą połączyć kilka siatek składowych w jedną większą siatkę. Wykaz siatek, które mają być poddane złożeniu precyzowany jest w oknie dialogowym, które otwierane jest po wybraniu opcji Grid + Mosaic z menu głównego okna edycji mapy.
  
  
  
  Kliknij aby powiększyć
  
  
  W oknie tym podawany jest wykaz siatek, które mają podlegać scaleniu. Procedura zachowała niezmienną formę poza zmianą na liście wyboru Overlap Method. Lista ta precyzuje jak ma się zachować procedura tworzenia siatki wynikowej w sytuacji, gdy pewien obszar siatki wyjściowej pokrywany jest przez kilka siatek pierwotnych. Dodana w wersji 10 opcja Sum oznacza, że dla obszaru pokrytego przez kilka siatek składowych ma być brana ich suma.
  
  
• Inne nowości wprowadzone w wersji 10
  
  Przywracanie pierwotnego położenia okien managerów.
  W menu w pozycji View znajduje się opcja Reset Windows, która pozwala przywrócić pierwotne położenie i wygląd okien Object Manager i Property Manager.
  
  Wykorzystanie rolki obrotowej myszy.
  Rolka obrotowa myszy może być wykorzystywana do przewijania zawartości okna managera obiektów, co jest dodatkowym ułatwieniem przy pracy z projektami o złożonej strukturze.
  
  Maksymalna odległość etykiety od punktu.
  Na mapach punktowych bazujących na pliku danych wejściowych XYZ zwiększono do 4 cali (ok.10 cm) maksymalna odległość etykiety od punktu podczas definiowania ich położenia przez opcję Custom.
  
  Selekcja podzbioru danych dla map punktowych.
  Mapy punktowe zwykłe i klasyfikowane mogą być tworzone na bazie podzbioru punktów pliku wejściowego XYZ. Można określić numer pierwszego i ostatniego wiersza arkusza, z których punkty będą wyświetlane oraz ustalić czy każdy punkt z tego zakresu ma być wyświetlany czy tylko co drugi, co trzeci, ... itd.
  
  Eksport współrzędnych punktów na izoliniach do pliku XYZ.
  Zestaw izolinii może być wyeksportowany do pliku tekstowego w formacie XYZ. Razem z plikiem dat zapisywane są pliki z informacją o przyjętym układzie współrzędnych.
  
  Nowe formaty danych przy operacjach eksportu i importu.
  Procedury wymiany danych obsługują nowe formaty: Access ACCDB oraz Google KML i KMZ.
  
  Tworzenie obiektu liniowego techniką spline
  Nowy przycisk na pasku narzędziowym Drawing o nazwie Spline Polyline pozwala nanosić obiekty liniowe, których kształt jest aproksymowany techniką spline pomiędzy punktami kliknięcia myszą.
  
  Podgląd raportu siatki wartości.
  Raport informujący o parametrach siatki wartości może być wyświetlany po wyborze polecenia Grid Info w pozycji Grid menu głównego okna edycji mapy.
  
  Zmiany w procedurach automatyzacji.
  Procedury automatyzacji wizualizacji realizowanych za pomocą programu Surfer wzbogacone zostały o dodatkowe opcje:
  
  • z poziomu skryptu mogą być ładowane pliki o rozszerzeniu clr
  • możliwe jest odwrócenie koloru obiektu z poziomu skryptu
  • dla mapy typu Surface i Wireframe można podmieniać z poziomu skryptu plik siatki wartości
  • pasek narzędziowy Position/Size może być wyświetlany i ukrywany z poziomu języka skryptowego